Στην περιφέρεια του δήμου Μορτάγκουα, παρατηρήθηκε ότι, παρόλο που οι μεγάλες εταιρείες από τομείς όπως ο φαρμακευτικός και ο δασοκομικός τομέας κυριαρχούνται από άνδρες διευθυντές, η συντριπτική πλειονότητα των τοπικών εμπορικών επιχειρήσεων κυριαρχείται από γυναίκες επιχειρηματίες, με μεγάλη επιτυχία.

Για τους σκοπούς της έκθεσης, συμπεριελήφθησαν δύο εξ αυτών των γυναικών επιχειρηματιών με αναπτυσσόμενες και βιώσιμες επιχειρήσεις, προκειμένου να κατανοήσουμε καλύτερα το επιχειρηματικό τους ταξίδι, τα δυνατά σημεία, τα εμπόδια, μεταξύ άλλων συναφών χαρακτηριστικών.

Για τους σκοπούς της έκθεσης, ο συνεργάτης μας πραγματοποίησε δύο προσωπικές συνεντεύξεις, με δύο γυναίκες διευθύντριες επιχειρήσεων, με αναπτυσσόμενες και βιώσιμες επιχειρήσεις.

Πρώτη συνεντευξιαζόμενη: Η Paula Pereira (PP), από την Πορτογαλία είναι η διευθύντρια της Kitlar, μιας επιχείρησης σχεδιασμού, επίπλων και μόδας, που εδρεύει στη Μορτάγκουα. Είναι υπεύθυνη για τη διοίκηση της εταιρείας, ενώ, ταυτόχρονα, είναι υπεύθυνη για όλα τα έργα σχεδιασμού που αναπτύσσονται για τους πελάτες.

Δεύτερη συνεντευξιαζόμενη: Η Rosa Mortágua (RM), από την Πορτογαλία είναι η ιδιοκτήτρια και διευθύντρια του Koala, ενός καταστήματος παιδικής μόδας, που διευρύνει τη γκάμα των προϊόντων του εισερχόμενο στην αγορά της γυναικείας και ανδρικής μόδας. Από τον δικό του σχεδιασμό και παραγωγή έως τις πωλήσεις άλλων εμπορικών σημάτων, το Koala αναπτύσσεται για περισσότερα από 20 έτη.

 

• Τι σας ενέπνευσε να ξεκινήσετε τη δική σας επιχείρηση;

PP: Το να έχει ένα σχέδιο Β. Ενώ εργαζόταν, πάντοτε ήθελε να δημιουργήσει το δικό της έργο. Από το σχέδιο B πήγε στο σχέδιο A, όταν μετετράπη σε εργασία πλήρους απασχόλησης.

 

RA: Η ανάγκη εξασφάλισης εσόδων στο τέλος του μήνα. Η εταιρεία στην οποία εργαζόταν η ιδιοκτήτρια επρόκειτο να κλείσει και υπήρχε η ανάγκη εξασφάλισης εισοδήματος. Αφού συμμετείχε σε ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης για γυναίκες («Novas Oportunidades para Mulheres» – «Νέες ευκαιρίες για τις γυναίκες»), η επιχειρηματίας ανακάλυψε την ιδέα που ήθελε να ακολουθήσει. Η επιχειρηματική της ιδέα επικυρώθηκε και σύντομα άρχισε να εργάζεται και να απασχολεί άλλες άνεργες γυναίκες.

 

• Πόσο καιρό διευθύνετε την επιχείρησή σας;

PP: 24 έτη

RM: 28 έτη

 

• Ποιο ήταν το μεγαλύτερο επίτευγμά σας ως επιχειρηματίας μέχρι τώρα;

PP: Η κατάκτηση της εμπιστοσύνης των πελατών. Για την επιχειρηματία και την επιχείρησή της, είναι πολύ σημαντικό οι πελάτες να εμπιστεύονται την ποιότητα των παρεχόμενων προϊόντων και υπηρεσιών και αποτελεί σημαντικό επίτευγμα στην επιχειρηματική πορεία.

 

RM: Το γεγονός ότι ξεκίνησε από το μηδέν, με δανεικά χρήματα και, με πολλή δουλειά, και ότι έχει καταφέρει να αναπτυχθεί και να προσφέρει ευκαιρίες απασχόλησης σε άλλους ανθρώπους.

 

 

• Πώς διατηρείτε την επιχείρησή σας ανταγωνιστική απέναντι στην τεχνολογική πρόοδο, την ψηφιοποίηση και την καινοτομία;

PP: Η διαρκής ενημέρωση για την τεχνολογική πρόοδο και τις τάσεις της αγοράς είναι πολύ σημαντική για την επιχειρηματία. Αν και η επιχείρηση δεν βασίζεται στην πληροφορική, η ίδια επικεντρώνεται στην ενημέρωση για όλα τα νέα διαθέσιμα εργαλεία και καινοτομίες που μπορούν να υποστηρίξουν την επιτυχία της επιχείρησης. Αυτό δεν περιλαμβάνει μόνο το τμήμα πληροφορικής της επιχείρησης, αλλά και τις τάσεις της αγοράς, από τη συμμετοχή σε διεθνείς εκθέσεις με νέους πιθανούς προμηθευτές έως την κατανόηση των νέων τάσεων, αναγκών και επιθυμιών των πελατών.

RM: Επί του παρόντος, δεν είναι εύκολο, λόγω του οικονομικού πλαισίου. Ήταν πάντα σημαντικό για την επιχειρηματία να εμμένει και να διατηρεί μια προσωπική πινελιά στα προϊόντα που αναπτύσσει.

 

• Θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας κάποιες συμβουλές για την ανάπτυξη της επιχείρησης και την κερδοφορία της;

PP: Δεν υπάρχει κάποια φόρμουλα. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν γνώσεις που σχετίζονται με τη διοίκηση, να ακολουθεί κανείς τη διαίσθηση· να κατανοεί το πώς μπορεί κανείς να κάνει ό,τι καλύτερο με τους περιορισμένους πόρους που διαθέτει. Είναι σημαντικό να υπάρχει συνεχής διαχείριση.

 

RM: Η αύξηση των πελατών και η διατήρηση των υφιστάμενων πελατών ικανοποιημένων.

 

• Τι είναι αυτό που καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη την ίδρυση ή τη λειτουργία μιας επιχείρησης στη χώρα σας (θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε σχετίζεται με το εθνικό πλαίσιο); Πώς το αντιμετωπίζετε;

PP: Η γραφειοκρατία και οι υψηλοί φόροι είναι η μεγαλύτερη δυσκολία. Η προσαρμογή στο πλαίσιο και στις ευκαιρίες της αγοράς ήταν ο τρόπος αντιμετώπισης των δυσκολιών.

 

RM: Η υψηλή φορολογία. Από την οπτική γωνία της επιχειρηματία αυτό είναι πολύ αποθαρρυντικό, και για κάθε επιχειρηματία που εργάζεται σκληρά, το υψηλό ποσό των φόρων που πρέπει να πληρώσει.

 

• Ποιες αλλαγές θα θέλατε να πραγματοποιήσετε; Πόσο καιρό θα χρειαστείτε για να τις υλοποιήσετε; Τι σας αποτρέπει από το να τις υλοποιήσετε;

PP: Να διευρύνει τη γκάμα των παρεχόμενων προϊόντων και υπηρεσιών. Το ηλεκτρονικό κατάστημα δημιουργήθηκε, αλλά δεν υπάρχει ακόμη χρόνος ώστε να το αξιοποιήσει και να το κάνει να λειτουργήσει.

 

RM: Επί του παρόντος, η επιχειρηματίας θέλει απλώς να διατηρήσει τη βιωσιμότητα και δεν σκέφτεται καμία άλλη σημαντική αλλαγή.

 

• Αντιμετωπίσατε προκλήσεις ή εμπόδια στο επιχειρηματικό σας ταξίδι που να τα αποδίδετε σε προκατάληψη ή διάκριση λόγω φύλου, και πώς αντιμετωπίσατε αυτές τις προκλήσεις; Επηρέασαν αυτές οι προκλήσεις την επιχειρηματική σας στρατηγική;

PP: Όχι όσον αφορά την προκατάληψη λόγω φύλου, αλλά η κουλτούρα των ανθρώπων του περιβάλλοντος εξακολουθεί να αποστρέφεται την εξέλιξη. Οι άνθρωποι δεν κατανοούν ιδιαίτερα την ανάπτυξη της εταιρείας σε νέες αγορές.

 

RM: Όταν η επιχειρηματίας ξεκίνησε την επιχείρησή της βίωσε την έλλειψη αξιοπιστίας κυρίως λόγω του νεαρού της ηλικίας της. Ταυτόχρονα, σε ορισμένες πτυχές κατά την έναρξη της επιχείρησης, όπως στην ενασχόληση με τους προμηθευτές, αισθάνθηκε ότι όχι μόνο λόγω της ηλικίας της, αλλά και επειδή ήταν γυναίκα, δεν λαμβάνονταν σοβαρά υπ’ όψιν. Η προηγούμενη εργασιακή της εμπειρία και οι επαφές της τη βοήθησαν να ξεπεράσει τις προκλήσεις που βίωσε.

 

• Βάσει ερευνών, ο φόβος της αποτυχίας θεωρείται βαρύ φορτίο στους ώμους των γυναικών ιδίως στο επιχειρηματικό περιβάλλον. Τι σημαίνει για εσάς αποτυχία; Πώς την αντιμετωπίζετε

PP: Δεν αντιμετωπίζω καλά την αποτυχία, αλλά η αποτυχία δεν υπάρχει στο μυαλό μου. Ακολουθώ τις αποφάσεις μου με σιγουριά και εμπιστοσύνη. Ο φόβος δεν κυριάρχησε ποτέ στην αυτοπεποίθησή μου.

 

RM: Στην αρχή, ιδίως με μικρά παιδιά και την ανάγκη να υπάρχουν χρήματα στο τέλος του μήνα για να πληρωθούν οι λογαριασμοί και να εξασφαλιστεί η αμοιβή των εργαζομένων, ήταν πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστεί η πιθανότητα του φόβου. Αλλά η επιχειρηματίας πάντα δούλευε σκληρά για να αποφύγει την αποτυχία και να προχωρήσει. Παρόλο που η επιχείρησή της είναι πολύ επιτυχημένη, στην πορεία υπήρξαν πολλές σκληρές και δύσκολες στιγμές.

 

• Πώς διαφοροποιείτε την επιχείρησή σας από τους ανταγωνιστές και δημιουργείτε μια μοναδική πρόταση αξίας για τους πελάτες σας;

PP: Παρόλο που η επιχειρηματίας δίνει πάντα προσοχή στις εξελίξεις και τις τάσεις της αγοράς, όλα γίνονται με μια προσωπική πινελιά. Κανένα προϊόν ή υπηρεσία δεν παραδίδεται χωρίς το «εμπορικό σήμα» της επιχειρηματία. Αυτό διαφοροποιεί την επιχείρηση από τους ανταγωνιστές

 

RM: Επί του παρόντος, ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος. Η επιχειρηματίας επιδιώκει να προσφέρει διαφορετικά προϊόντα που ικανοποιούν τις προσδοκίες των πελατών και την εξέλιξη των τάσεων.

 

• Έχουν αλλάξει οι προτεραιότητές σας από τότε που πρωτοξεκινήσατε; Εάν ναι, με ποιον τρόπο;

PP: Οι προτεραιότητες δεν έχουν αλλάξει πολύ, αν και η επιχειρηματίας πιστεύει ότι θα έπρεπε. Η δουλειά ήταν πάντα η προτεραιότητα και, συν τω χρόνω, αρχίζει να πιστεύει ότι χρειάζεται να ζήσει περισσότερο τη ζωή της.

 

RM: Προκειμένου να επιτύχει, η επιχειρηματίας έπρεπε να δουλέψει πολύ σκληρά εις βάρος της οικογενειακής ζωής και του χρόνου με τα παιδιά της. Αν ήταν να ξεκινήσει από την αρχή, θα αφιέρωνε περισσότερο χρόνο στην οικογένεια.

 

• Ποιον ρόλο πιστεύετε ότι διαδραματίζει η καθοδήγηση ως συμβολή για την επιτυχία των γυναικών στις επιχειρήσεις;

PP: Κάθε καλή βοήθεια είναι ευπρόσδεκτη. Η ανταλλαγή εμπειριών είναι πολύ σημαντική.

 

RM: Η επιχειρηματίας εκτιμά κάθε είδους ανταλλαγή εμπειριών και μάθησης με άλλους. Η ίδια, υπήρξε επίσης συνεργάτης και μέντορας για άλλες νέες επιχειρήσεις.

 

• Πώς διαχειρίζεστε τον ελεύθερο χρόνο σας ως επιχειρηματίας (οικογένεια-παιδιά, νοικοκυριό);

PP: Ως επιχειρηματίας και ως γυναίκα, μόνο με τη θυσία του προσωπικού χρόνου μπόρεσε να αντιμετωπίσει όλες τις διαστάσεις της ζωής. Η αντίσταση και η ανθεκτικότητα είχαν μεγάλη σημασία.

 

RM: Επί του παρόντος, η επιχειρηματίας δίνει μεγάλη αξία στον ελεύθερο χρόνο της. Αν και για πάνω από 20 έτη αφοσιώθηκε στη δουλειά, θυσιάζοντας τον οικογενειακό της χρόνο.

 

• Ποιες συμβουλές θα δίνατε σε άλλες γυναίκες που θέλουν να ξεκινήσουν τη δική τους επιχείρηση;

PP: «Σκεφτείτε το πολύ προσεκτικά… σκεφτείτε!» Στις μέρες μας, δεν αρκεί μόνο να έχουμε μια καλή ιδέα, κάθε έργο πρέπει να είναι προσεκτικά σχεδιασμένο και προετοιμασμένο. Αλλά ποτέ δεν πρέπει να εγκαταλείπει κανείς αυτό που αισθάνεται ότι είναι αυτό που θα φέρει πληρότητα και ευτυχία.

 

RM: Να ρισκάρετε! «Μόνο όταν προσπαθούμε μπορούμε να ανακαλύψουμε πώς έχουν τα πράγματα». Είναι μια δύσκολη δουλειά, αλλά κανείς δεν πρέπει να εγκαταλείψει τα όνειρά του πριν προσπαθήσει.